هیچ عصری خطر انحلال کانون خانوادگی و عوارض سوء ناشی از آن تا این حد چشمگیر و بحرانی نبوده و در هیچ عصری مانند این عصر عملا بشر دچار این خطر و آثار سوء ناشی از آن نشده است. طلاق و پیامدهای آن از مشکلات بزرگ جوامع کنونی به شمار می رود. گسستن رابطه زناشویی و رها کردن زندگی مشترک، زن و مردی را که به هم پیوسته بوده‌اند، به راه های گوناگون می کشاند، هر چند امکان دارد چنین زن و مردی هر یک خوشبختی نا یافته یا از دست رفته را در کنار همسری دیگر بیابد، اما در بیشتر موارد این گونه ، نیک فرجام نیست. مهمتر از سرنوشت آن دو، نابسامانی فرزندانی است که ناچارند به جهت طلاق به یکی ازآنها ( پدر و مادر) پدر و مادر بسنده کنند یا زیر سایه ناپدری و نامادری زندگی کنند.
برای مشاهده ی متن کامل به ادامه مطلب مراجعه فرمایید ... علل و عوامل بروز طلاق : در کشور ما عوامل متفاوت اجتماعی و فردی گوناگونی در بروز پدیده طلاق مداخله می‌کند. گرچه نقش عوامل مختلف براساس نظام فرهنگی - شخصیتی و ساختار روابط اجتماعی و الگوهای هنجاری در اجتماعات و ادوار گوناگون، تفاوت های زیادی دارد، اما تاکید بر مهمترین عوامل تاثیرگذار در شناخت زیرساخت های طلاق بسیار گره گشاست. بر این اساس مهمترین عوامل تاثیرگذار بر طلاق را می توان بر اساس محورهای ذیل دسته بندی کرد.
1-عوامل عاطفی: ریشه جدایی بیش از نیمی از زوجین از یکدیگر، مسائل عاطفی است. بر پایه برخی تحقیقات، دست کم60 درصد طلاق هایی که در دادگاه های خانواده به بهانه های گوناگون صورت می گیرد، ریشه در مسائل عاطفی دارد و به تجربه ثابت شده در خانواده هایی که مسائل عاطفی در زوج ها برطرف شده، احتمال فروکش کردن مشکلات در خانواده ها بیشتر است. عوامل اقتصادی: مشکلات اقتصادی و عدم تامین معیشت و فقر، پایین بودن سطح درآمد خانوار، بیکاری، مسکن نامناسب و بالا بودن نرخ خرید و اجاره و ضعف یا فقدان ثبات شغلی هر یک می تواند به نحوی در بروز طلاق سهم داشته باشد.
2-عوامل شخصیتی: فقدان مهارت کافی برای شروع زندگی، فقدان آگاهی از اصول و بنیان های حل مسئله بین زوجین، فقدان اعتماد به نفس و خودباوری در زوجین یا یکی از آنها، فقدان پایبندی فرد به اصول اخلاقی وخیانت هر یک از زوجین به یکدیگر، فقدان قدرت ارتباطی و تفاهم بین دو طرف و تزلزل شخصیتی، تغییر در شیوه زندگی، افسردگی، فقدان صداقت هنگام شکل گیری روابط زناشویی وآشکار شدن صورت های پنهان زندگی زوجین، اختلاف سنی اساسی، اختلاف فرهنگی، تربیتی و اجتماعی بین زوجین، ارائه چهره‌ای غیرواقعی از خود پیش از ازدواج، ازدواج درسن پایین و ناپخته بودن افراد، کاهش پایبندی به ارزش های مذهبی، دینی یا اخلاقی، اعتیاد، اخلاق و وضعیت بد روحی و روانی هر دو شخص، عدم رشد عقلی و بلوغ فکری، ضعف یا عدم آمادگی لازم برای پذیرش مسئولیت همسری، خسّت مردان در مقابل توقعات زنان، اثرپذیری بیش از حد یکی از طرفین از خانواده خود، نگرش منفی به جنس مخالف ، بدبینی و وسواس رفتاری و علاقه بیش ازحد به کار درمقابل بی توجهی بــه خـــانــــــواده ازجمـــلـــــه عــــلــــل و عـــوامـــــل شـخــصیــــتـــــی موثــــر بـــر طـــلاق محسوب می شوند.
3-عوامل ارتباطی: سوءظن و بدبینی های کاذب، عدم انطباق بین انتظارات و مسئولیت های متقابل، بی توجهی به تامین نیازها و انتظارات متقابل، درک نامتوازن از نقش زن و مرد در زندگی مشترک، خودمحوری، فقدان گذشت، غرورهای کاذب، لجاجت های کودکانه، پرده دری متقابل و عدم تامین احترام متقابل، میل به انتقامجویی، حساسیت های بیش از حد، افزایش فاصله کلامی بین زوجین، پرخاشگری ومجادله دائمی بین زوجین، دخالت های اطرافیان، بی علاقگی به همسر و تمایل به دور بودن از وی برای مدت طولانی، وابسته کردن فرزندان به خود و افزایش فاصله آنها با همسر، ضرب و شتم همسر، ارتباط بیش ازحد با دوستان و رفقا (رفیق‌بازی) ، اعتقاد بیش ازحد به فرهنگ مردسالاری یا زن سالاری، عدم آگاهی زن و مرد نسبت به تعهدات و مسئولیتی که برعهده دارند و عدم درک متقابل از جمله عوامل ارتباطی موثر بر بروز طلاق محسوب می شوند.
4-عوامل اجتماعی: مواردی همچون اختلاف فرهنگی و سطح طبقاتی بین خانواده های زوجین، مهاجرت های بی رویه از روستاها به شهرها و از شهرهای کوچک به شهرهای بزرگ، رشد فزاینده کلانشهرها و کاهش سیستم های کنترل اجتماعی غیررسمی در جامعه، اعتیاد به مواد مخدر و الکل ازجمله متغیرهای موثر بر طلاق در حیطه اجتماعی هستند.
پیامد های طلاق :
1- بر فرزندان: اثرات شدید روحی ناشی از طلاق به ویژه روی فرزندان، انسان را به این فکر می اندازد که چه خوب بود ازدواج ها با بصیرت، شناسایی و آگاهی بیشتری از خصوصیات شخصیتی و اخلاقی دو طرف صورت می گرفت و زوج ها وقتی به توافق و شناخت می رسیدند فرزندی به دنیا می آمد، چرا که در بیشتر جدایی ها اغلب فرزندان قربانی خواسته های آنی و زودگذر والدین شده و لطمه های شدید روحی به آنان وارد می شود. اگر این واقعیت را بپذیریم که نه مادر می تواند جای پدر را برای فرزند پر کند و نه پدر قادر است رابطه‌ای نظیر آنچه بین مادر و فرزند برقرار است خلق کند و حتی مددکار اجتماعی یا هر سرپرست غیروالد نیز توانایی ایجاد مناسبات والد و فرزند را ندارد، آنگاه متوجه خواهیم شد طلاق چه آسیب های جبران ناپذیری به فرزند خواهد زد،ازآن جمله بروز افسردگی در کودکان و نوجوانان، اضطراب، پرخاشگری و عصیان در نوجوانان، حسادت، سوءظن و بدبینی نسبت به دیگران، فرار از منزل، ترک تحصیل و افت تحصیلی، بـــزهــکــــاری و کــجـــروی هـــــای اجــتــمـــاعـــی (قــتـــل، دزدی، فـحـشـــا و...)، ازدواج زودرس به ویژه برای دختران، ضعف اعتماد به نفس، اختلال هویت، اعتیاد، فقر، ضعف سلامت جسمی و روانی (بی خوابی، سوءتغذیه، بی اشتهایی یا پرخوری عصبی و...)، احساس درماندگی و سرخوردگی، تجربه عقده حقارت ناشی از عدم دسترسی به محیط گرم و عاطفی خانوادگی در مقایسه با دیگران و درونی سازی عقده های منفی و ضداجتماعی، انزوای اجتماعی، گرایش به انواع انحرافات اجتماعی به جهت ضعف کنترل رفتاری و اخلاقی توسط والدین، اجتماع ستیزی ودیگر آزاری و بروز انواع خشونت های اجتماعی است.
2- بر زنان: درصد زیادی از زنان مطلقه وجود باورهای غلط و قضاوت های تنگ نظرانه افراد جامعه نسبت به طلاق و زنان مطلقه را باعث احساس بیگانگی، ناامنی و ناراحتی در روابط خود با دیگران دانسته که موجب می شود از حضور در جمع فامیلیو دوستان احساس معذب بودن کنند یا مورد اذیت و آزارهای اطرافیان و پیشنهادهای غیرمتعارف قرار گیرند. آنچه بسیاری از زنــــان پــــــس از طـــلاق خــــود حــس می کـــنـــنــــد، نـگــرانـــــی بـــیـــش از حــــداز ازدواج بعدی است تا آن حد که ممکن است آنها را نسبت به ازدواج مجدد دلسرد کند. 3- بر مردان: فشارهای روحی و روانی، ابتلا به انواع آسیب ها مثل اعتیاد به مواد مخدر، الکل، اختلافات رفتاری، خودکشی، انحرافات جنسی و قرارگرفتن در معرض انواع بیماری های عفونی و ویروسی، از دست دادن پیوندها و همبستگی با خانواده، طرد خانوادگی و اختلاف با سایر اعضای خانواده، تن دادن به ازدواج های موقت و ازدواج های ثانویه، اختلاف بین فرزندان با همسر در صورت ازدواج مجدد، از جمله آثار و پیامدهای منفی طلاق بر مردان است. راهکارهای جلوگیری از طلاق: بررسی ها نشان می دهد عدم شناخت صحیح زوجین پیش از ازدواج، یکی از دلایل اصلی وقوع طلاق است. برای جلوگیری از این امر، آشنایی کامل بین طرفین و شناخت عمیق از خانواده های طرفین قبل از ازدواج ضروری است. اگر جوانان پس از آشنایی کامل با هم ازدواج کنند، زندگی مشترک پایدارتری خواهند داشت. نقش مشاوره قبل، حین و بعد از ازدواج را نباید نادیده انگاشت. مشاوره از این جهت حائز اهمیت است که می تواند از بروز ازدواج نا مناسب جلوگیری کند تا متعاقبا طلاقی صورت نگیرد، در واقع مشاوره، کمک به افراد برای انتخاب زوج مناسب است و در صورت هدایت صحیح موجب تامین امنیت روانی خانواده می‌شود. طلاقی که در هیچ دفتری ثبت نمی‌‌شود براساس آمارهای رسمی، میزان طلاق در تهران و در 6 ماهه اول امسال بیش از 20 درصد افزایش یافته است، اما سردی روابط یا طلاق عاطفی همسران با هیچ مقیاسی جز درون افراد قابل سنجش نیست، به همین دلیل افراد مادامی که زیر یک سقف زندگی می‌کنند، نوع روابطشان قابل ثبت نیست و میزان طلاق عاطفی نیز در هیچ گزارشی نیامده است، منتها برخی کارشناسان در پایگاه‌های اطلاعاتی خود اعلام می‌کنند که براساس تجربه، میزان طلاق عاطفی دو برابر طلاق‌های رسمی است.
نظرات (۱)
سارا کهن
پاسخ: