اورژانس روانشناسی

ما هر رفتاری که داشته باشیم، به میزان طبیعی، عصبانیت، یکدندگی، و مقاومت در رفتارهای نوجوانان وجود خواهد داشت. در این مرحله باید سعی کنیم با رفتار خود، به این حالت طبیعی روحی دامن نزنیم و آنها را از اندازه عادی خارج نسازیم. به طور کلی عصبانیت نوعی مخالفت است. اگر شما از من عصبانی هستید، مفهوم آن این است که من عملی مرتکب شده ام که شما دوست ندارید. در ادامه روش های نشان دادن عصبانیت در کودکان و نوجوانان شرح داده و روش های کنترل آن نیز معرفی می گردد:

برای مشاهده ی متن کامل به ادامه مطلب مراجعه فرمایید ...

راه های نشان دادن عصبانیت:

مخالفت، سرکشی و عصبانیت می تواند به شکل های گوناگون ابراز گردد. برخی از آنها موثر و مناسب است و برخی دیگر نه تنها بی تاثیر بوده بلکه مشکل را پیچیده تر هم میکند.

مثال: تجسم کنید که نوجوانی از پدرش خواهش میکند که پس از رفتن به سینما، شام را بادوستانش بیرون از مزل صرف کند. پدر مخالفت میکند و اصرار او نیز مخالفت پدرش را تغییری نمی دهد. این نوجوان عصبانیت خود را به 5 طریق آشکار می کند:

1. می تواند احساس خود را به گونه ای مناسب نشان دهد؛ او میتواند به آرامی و خونسردی احساسخود را برای والدینش بیان کند(من دوست ندارم مثل بچه ها با من رفتار کنید و انتظار داشته باشید مثل آنها زود به خانه برگردم. همه دوستانم قصد دارند بعد از سینما برای خوردن شام با هم باشند و اگر من به خانه برگردم، حالت ناخوشایندی خواهد داشت.این رفتار شما مرا بسیار ناراحت می کند. من چیز زیادی نخواستم. هر بار که از شما خواسته ای دارم، با خواستة من مخالفت می کنید).

2. می تواند احساس ناراحتی اش را ظاهر نکند و چیزی نگوید.

3. می تواند ناراحتی خود را از طریق لجبازی و بد اخلاقی نشان دهد و یا به حرف آنها گوش نداده و شام را بیرون از خانه  با دوستانش صرف کند.

4.می تواند مخالفت خود را به طور مستقیم و با داد و بیداد نشان بدهد.

5.می تواند احساس ناراحتی و عصبانیت خود را به افراد ضعیف تر خانواده، خواهر یا برادرش منتقل کند. بعضی از این روش ها مشکلی را حل نکرده و نوجوان را در وضعیتی وخیم تر قرار می دهد ولی برخی از آنها به حل مشکل کمک می کند.

1.نشان دادن احساسات به شیوه ای مناسب:

نوجوانی که از کسی  ناراحت وعصبانی است می تواند احساس خود را به شکلی مناسب همچون فردی بالغ نشان دهد و نیازی ندارد دادو فریاد کند و یا حرف نیشداری بزند.

مثال: اگر نوجوانی احساس کند پدرش دائماً مواظب اوست و او را مورد انتقاد قرار می دهد، می تواند بگوید «من دوست ندارم همیشه سرم فریاد بکشید و اشتباهاتم را بزرگ کنید ولی وقتی در کارهایمموفق می شوم، نسبت به آن بی توجه باشید. این رفتار شما مرا آزار می دهد»

ما باید فرزندان خود را تشویق کنیم تا ناراحتی  ها، خشم و مخالفت های خود را نشان دهند، برای رسیدن به این هدف باید ارتباط خود را با آنها بیشتر کنیم و به گفته ایشان گوش دهیم. متاسفانه برخی از والدین تصور می کنند که اگر فرزندشان احساسات خود را نشان دهد، به آنها توهین کرده است، حال آنکه چنین عقیده ای کاملاً خطاست. اگر نوجوان بتواند دلبستگی هایشان را با والدین مطرح کنند، و همچنین والدین آنها بکوشند تا آنها را درک نمایند، این مسیر سرانجام به سازش و مصالحه و توافق منجر خواهد شد.

2. پنهان کردن احساسات:

برخی از نوجوانان به هنگام ناراحتی یا عصبانیت چیزی نمی گویند و احساسات خود را ظاهر نمی کنند لذا شناختن چنین کودکانی بسیار دشوار است. ناراحتی های آنها روی هم انباشته می شود و ناگهان در شرایط غیر منتظره سر باز می زند. نوجوانانی از این قبیل به طور معمول احساسات خود را به شکل دیگر نظیر سردرد، افسردگی و ... نشان می دهد در اصل این قبیل افراد بیش از اینکه دیگران را آزرده کنند به خود آسیب می زنند. پایداری این افراد در برخورد با مشکلات کوچک کاهش می یابد به طوری که یک اتفاق ساده می تواند باعث انفجار ناراحتی های انباشته در درون آنها گردد.

3. روش غیر مستقیم برای نشان دادن احساسات:

برخی از نوجوانان ناراحتی خود را به صورت عصبانیت، لجبازی، غر زدن و سهل انگاری در انجام کارها نشان می دهند. هنگامی که از این روش برای ابراز ناراحتی استفاده شود باعث افزایش مشکلات می شوند.

4. بروز دادن احساسات:

برخی از نوجوانان هر احساسی داشته باشند به سرعت بروز می دهند. این روش شامل تهاجمات لفظی (دادو بیداد، فحش و ناسزاگویی) یا فیزیکی (کتک زدن)باشد. این شیوه هم مشکلات را برای نوجوان بیشتر می کند.

5. انتقال فشار روی ضعیف تر ها:

به هنگام ناراحتی و عصبانیت خود، با منشع رنجش برخورد نکرده و ناراحتی خود را به افرادی که ضعیفتر می باشند انتقال می دهد.

راه حل مشکل:

•  به آنها کمک کنید تا احساس ناراحتی و رنجش خود ، علت ناراحتی و عصبانیت و نظر خود را در رابطه با اموری که آها را خشمگین می کند برای ما بازگو کنند. توجه شود شان دادن احساسات و ناراحتی با لحنی آرام شیوه مناسبی است که نباید مورد سرزنش و تنبیه قرار گیرد.
• با فرزندتان بگو مگو نکنید و اجازه دهید تا نتیجه عمل خود را تجربه کند.
• تاکید بیشتر به نقاط قوت و موفقیت ها و رفتارهایشایسته او به جای نقاط ضعف،ناکامی ها، اشتباهات .
• هیچ گاه تنبیه کردن را اصلی ترین روش کنترل رفتار فرزندانتان قرار ندهید و به جای آن از روش های تشویق استفاده کنید.
• مشحص کردن قوانین و در صورت عدم رعایت، عواقب و مشکلات مربوط به آن.(مشخص شدن محرومیت و تنبیه قبل از مجازات)
• از توهین کردن، استفاده از داد و بیداد، ایجاد حس خودکم بینی، تحقیر و انتقاد افراطی بپرهیزید و از ترفند جایزه و پاداش استفاده نمایید. 
• سعی شود در مقابل رفتار پرخاشگرانةفرزندانتان واکنش نشان ندهید.  (تسامح و نادیده گرفتن)
• استفاده از مصالحه و آشتی. برخورد شما با فرزندتان در بسیاری از موارد همچون برخوردبا یکی از دوستانتان باشد و بجای اینکه سعی کنید وارد نبرد  شده و از آن پیروز بیرون آیید بهتر است به فکر ایجاد شرایطی جهت مصالحه و آشتی باشید و سعی شود.
• سعی شود الگوی مناسبی برای آنان باشیم. نهایت والدین پیش از آنکه برای از میان برداشتن رفتار ناشایست فرزندشان بکوشند، باید به خود نظر کنند که آیا همان رفتار در آنان وجود ندارد والگویی برای فرزندانشان نشده اند؟ (فرایند یادگیری مشاهده ای) ü     محیط ثابتی داشته باشید (محیط های بی ثبات طلاق، جدایی، ازدواج  و فقدان شناسایی و اصلاح در آن ).
• اجازه ندهید رفتار فرزندتان از کنترل خارج شود  پیش از اینکه عصبانیت و رفتار پرخاشگرانه نوجوان ظاهر شود سعی در جلوگیری از آن به عمل آید.
• در نهایت برای کنترل نوجوانان باید مدیریت داشت  منظور از مدیریت تنظیم قوانین و مجازات ها و داشتن انسجام و ثبات در اجرای آنان است.  

در مورد کدام رفتارها نباید تسامح داشت؟ (در برخورد با این موارد از شیوه تقویت و تنبیه استفاده گردد.)

•  کوتاهی در انجام وظایف.
• رفتارهایی که باعث مختل شدن فعالیت دیگران می گردد.
• آسیب و خسارت به دیگران.

در مورد کدام رفتار باید تسامح داشت؟ در  این شرایط سوالات زیر را از خود بپرسید:

• چرا او چنین رفتاری نشان می دهد؟
• هدف او از چنین رفتاری چیست؟

اگر پاسخ چنین باشد« می خواهد مرا ناراحت کند، می خواهد صدای مرا بلند کند، می خواهد با او دعوا کنم، می خواهد مرا خسته کند، می خواهد تسلیم شوم ویا می خواهد به هدفش برسد» شما باید رفتار او را نادیده گرفته  و کاری نکنید. فرزند واکنش مورد نظر خود را از والدین مشاهده نکرده و به هدفش نمی رسد و رفتار فراوانی کمتری پیدا می کند.